Η κοινότητα Αβδελλερού κατοικείτο πάντοτε από Έλληνες και σύμφωνα με τα επίσημα κρατικά στατιστικά στοιχεία, ο πληθυσμός της ήταν πάντα ολιγάριθμος. Το 1881, χρονολογία κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η πρώτη πληθυσμιακή απογραφή από την τότε αγγλική αποικιακή κυβέρνηση, το Αβδελλερό αριθμούσε μόλις 47 κατοίκους. Ήταν όλοι τους βοσκοί και γεωργοί που ζούσαν από αυτά τα επαγγέλματα. Αυτοί οι άνθρωποι, ήταν απόγονοι των πρώτων μελών του οικισμού, οι ρίζες του οποίου δεν πρέπει να απείχαν πολύ από τη χρονολογία της απογραφής των κατοίκων.
Έτσι, το ολιγάριθμο των κατοίκων, οδηγεί στο συμπέρασμα πως το Αβδελλερό είναι δημιούργημα τουλάχιστον της Μέσης περιόδου της Τουρκοκρατίας (1670 – 1770). Εφόσον δεν αναφέρεται μέσα σε πηγές και δεν σημειώνεται σε μεσαιωνικούς χάρτες, αποκλείεται η πιθανότητα να υπήρξε μεγάλο χωριό, το οποίο εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του και να παρέμεινε σε αυτό ένας μικρός αριθμός. Το συμπέρασμα είναι πως το Αβδελλερό ξεκίνησε την πορεία του ίσως με λιγότερους των 47 κατοίκων που καταμετρήθηκαν το 1881, από κάποιους βοσκούς που έκτισαν εκεί τα σπίτια και τις μάντρες τους και του οποίου ο πληθυσμός, αυξανόταν σταδιακά, αλλά με αργούς ρυθμούς. Οι άνθρωποι εκείνοι έζησαν μέσα σε πραγματικά αντίξοες συνθήκες, αφού το μέρος που επέλεξαν να κατοικήσουν, έχει αρκετά άγονα εδάφη, ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό άδεντρο και προσφερόταν κυρίως για κτηνοτροφικούς σκοπούς. Το συγκοινωνιακό δίκτυο βρισκόταν σε κακή κατάσταση και πέρασαν αρκετά χρόνια, για να υπάρξει βελτίωση του. Η φτώχεια και τα προβλήματα που ταλάνιζαν τους χωρικούς – όχι μόνο του Αβδελλερού, αλλά και της υπόλοιπης Κύπρου – στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν αξεπέραστα.
Τα λιγοστά εισοδήματα δεν ικανοποιούσαν τις ανάγκες διατροφής των ανθρώπων, με αποτέλεσμα, αν παρουσίαζαν προβλήματα υγείας ή βρίσκονταν στην ανάγκη να χρειαστούν κάποιες υπηρεσίες, όπως δικηγορικές, δεν γλύτωναν από τα χέρια επιτήδειων τοκογλύφων, οι οποίοι δεν ελέγχονταν από την αποικιακή κυβέρνηση.
Με την πάροδο το χρόνου, παρατηρήθηκε σταθερή άνοδος του πληθυσμού, με αποτέλεσμα το 1931 στο χωριό να κατοικούν 151 άνθρωποι. Στην απογραφή του 1946 καταμετρήθηκαν 114 κάτοικοι, σε εκείνη του 1960 ανήρθαν στους 153, ενώ το 1982 παρατηρήθηκε αισθητή μείωση, με τους κατοίκους να ανέρχονται στους 80, το 1992 στους 83, το 2001 στους 130, ενώ στις μέρες μας (2008) να φτάνουν τους 200. Ανάμεσα σε αυτούς, ένα ποσοστό γύρω στο 20%, είναι εκτοπισμένοι από τα κατεχόμενα μέρη της Κύπρου, ενώ ένα άλλο σεβαστό ποσοστό προέρχονται από διάφορα μέρη της Κύπρου, που επέλεξαν το Αβδελλερό ως μέρος διαμονής τους. Αξίζει να σημειωθεί πως στην επίσημη απογραφή του 2001, στο Αβδελλερό καταμετρήθηκαν 27 κατοικίες, 24 νοικοκυριά και 1 Ίδρυμα. Ένα ενθαρρυντικό φαινόμενο που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στο χωριό, είναι η οικοδόμηση νεόκτιστων κατοικιών, κυρίως στη νοτιοανατολική πλευρά που είναι η είσοδος για την κοινότητα. Αυτό οφείλεται στην παραχώρηση οικοπέδων, σε μειωμένη τιμή, σε νιόπαντρα ζευγάρια με χαμηλά εισοδήματα.
Κάτοικοι
Στη γη του Αβδελλερού, σε περασμένες περιόδους, λειτούργησαν οικισμοί που για διάφορους λόγους έσβησαν στο πέρασμα του χρόνου. Λειτούργησαν μεταλλεία, κυρίως φαιοχώματος, το οποίο συναντάται μέχρι τις μέρες μας σε αρκετές τοποθεσίες της γεωγραφικής του έκτασης και για σημαντική χρονική περίοδο, λειτούργησε η Ιερά Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, γνωστότερη σαν μοναστήρι της «Μάλλουρας».
Στολίδι μοναδικό για την κοινότητα και καμάρι κρυφό για όλους μας, αποτελεί ο ενοριακός ναός, που είναι αφιερωμένος στην Παναγία την Αιματούσα ή Γαιματούσα. Το ξυλόγλυπτο εικονοστάσι του ναού, κοσμείται με τη θαυματουργή εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, την οποία ευλαβούνται ιδιαίτερα οι κάτοικοι και κάθε χρόνο επισκέπτονται για προσκυνηματικούς λόγους αρκετοί πιστοί, από διάφορα μέρη της Κύπρου.
Στα χώματα του Αβδελλερού λειτουργεί και η γυναικεία Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Αρκετά είναι και τα ξωκλήσια, που οικοδόμησε η πίστη και η αγάπη των συγχωριανών μας ή κατοίκων γειτονικών μας κοινοτήτων και τα οποία βρίσκονται σκορπισμένα σε τοποθεσίες του χωριού.
Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ
Το Αβδελλερό, μια μικρή κοινότητα, έχει τη δική του έμπρακτη συμμετοχή στους απελευθερωτικούς αγώνες των Ελλήνων και την προάσπιση της εδαφικής ακεραιότητας των ελληνικών εδαφών.
Βαλκανικοί Πόλεμοι (1912 – 13)
Στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912 – 13, ανάμεσα στους Κύπριους που έφυγαν για την Ελλάδα για να πολεμήσουν δίπλα στους Έλληνες αδελφούς, ήταν και ο Μιχάλης Αβδελλερίτης, ο οποίος τότε κατοικούσε στην Αραδίππου.
Ψήφισμα (1921)
Δεν θα μπορούσε να μην αναφερθεί η υπογραφή του ψηφίσματος για Ένωση με την Ελλάδα που έγινε το 1921, από τους κατοίκους του χωριού.
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1940)
Παρά το ολιγάριθμο των κατοίκων η κοινότητα Αβδελλερού είχε τη δική της συμμετοχή στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Αβδελλερίτης Γεώργιος «Τράττος» Μηνά Δημήτρη, αναχώρησε μαζί με άλλους Κύπριους εθελοντές στην Ελλάδα, για να πολεμήσει ενάντια στο φασισμό και το ναζισμό.
Απελευθερωτικός αγώνας (1955 – 59)
Για τον αγώνα των Ελληνοκυπρίων ενάντια στο βρετανικό ζυγό, μιλά με ειλικρίνεια, ο Βασίλης Μουσικός, ένας από τους ανθρώπους της κοινότητας, που βοήθησε στο μέτρο των δυνάμεων του και των δυνατοτήτων που υπήρχαν τότε στο χωριό τους. Ο κύριος Βασίλης (απεβίωσε πρόσφατα) ανέφερε πως, εκτός από τον ίδιο, στο Αβδελλερό, προσφορά στον ανεπανάληπτο εκείνο αγώνα του κυπριακού λαού, είχαν οι: Κώστας Αναστάση, Χριστόδουλος Ελευθερίου, Δημήτρης Μηνά, Παναγιώτης Κ. Μουσικός, Ττοφής Κ. Αντώνη (Παπά), Ελένη Κ. Αναστάση, Μαρία Κ. Αντώνη (Παπά), Σωτήρης Ζένιου Σκορτή και παπα – Ζαχαρίας Κωνσταντίνου, ως εξομολόγος αγωνιστών.
Οι Αβδελλερίτες, πάντα σύμφωνα με τον Βασίλη Μουσικό, βοήθησαν κυρίως καταζητούμενους αντάρτες που ζήτησαν καταφύγιο στο χωριό τους ή έφθασαν σε αυτό ύστερα από συστάσεις τομεαρχών ή ομαδαρχών από άλλες περιοχές. Ορισμένες φορές, οι καταζητούμενοι αγωνιστές κρύβονταν στα σπίτια μελών της Οργάνωσης. Όμως για την καλύτερη ασφάλεια των καταζητούμενων προσώπων, από τα αγγλικά στρατεύματα, οι Αβδελλερίτες που αναμείχθηκαν στον αγώνα, έφτιαξαν και κρησφύγετα στις τοποθεσίες «Θηρίες» και «Κακορατζιά». Εκεί κρύβονταν κατά διαστήματα μέλη της Ε.Ο.Κ.Α. τα οποία καταζητούνταν από τους Άγγλους εξουσιαστές. Κάτι αξιοσημείωτο, το οποίο θυμούνται μέχρι σήμερα οι κάτοικοι, είναι το γεγονός πως το κρησφύγετο στην τοποθεσία «Κακορατζιά» απείχε μόλις διακόσια μέτρα από σημείο, το οποίο φρουρείτο μόνιμα από Άγγλο φρουρό. Συγκεκριμένα στην τοποθεσία «Καψαλερά», οι Βρετανοί τοποθέτησαν ιστό, πάνω στον οποίο έδεσαν «σαν σημαία», ένα κόκκινο πανί κι αυτό για να αποφεύγει ο κόσμος να πλησιάζει το μέρος, γιατί σε αυτό εκτελούσαν στρατιωτικά γυμνάσια με ένσφαιρα πυρά.
Ανάμεσα στους αντάρτες, που κρύφτηκαν στο Αβδελλερό, ήταν ο Μιχαλάκης Ρωσσίδης από τη Μόρφου, ο Μιχαλάκης Παρίδης από την Αναφωτία, ο Χρύσανθος Κυριάκου από την Ορόκλινη, ο Ηλίας Φιλιαστίδης από τη Λάρνακα και οι Μάκης Παπαχαραλάμπους, Ανδρέας Κόκκινος και Χρίστος Κυριάκου από τους Τρούλλους.
Άγριου ξυλοδαρμού, από Άγγλους στρατιώτες, έτυχε ο Παναγιώτης Μουσικός, ύστερα από προδοσία, γιατί έκρυβε στο σπίτι του μέλη της Ε.Ο.Κ.Α.